Vanlı mısınız?
Epey sene evveldi. Yurdışında bulunduğum zamanlardı. Bir restorantda sohbet esnasında Van kelimesi geçince yan masada oturan bir beyefendi bizim masaya yönelerek siz Vanlı mısınız? diye sual etti. Evet Van'lıyım dedim. "Efendim.. Vanlıyım dediniz galiba, doğru mu"? Evet dedim. "Fakat hiç Vanlılara benzemiyorsunuz." Ben de benim gibi Van'a meftun bir adama "Van'lılara benzemiyorsunuz" hükmü belki yeni yetmeler için taltif olarak kabul edilebilir. Fakat benim için hakarettir beyefendi. Diye cevap verince. Baktım adamcağız çok bozuldu. Ecnebi memleketinde memleket hasreti çeken biri için ağır bir cevap olmuştu. Ben de ortamı biraz yumuşatma adına Siz nerelisiniz diye sorunca ben de Van'lıyım diye cevap verdi. Ben de Peki öyleyse, şimdi beni dinle. Hakikaten Vanlı olup olmadığıma kendin karar ver diye bu soruları sıraladım.
Kızakla Yokuş Aşağı İndin mi?
Zernabad suyunu belki yarım kulağınla işittin, peki Ğaçboğanı, Mercimeği, Acem Ğaçoyu, Ğengevenki Fidanlığı, Balığ Bendini bilir misin? Çarşı fırınından yeni çıkmış buharı üstünde tür tür tüten açık ekmeğin arasına, otlu peyniri yatırıp akıllara ziyan veren bir nesâffet ve lezzetle yedin mi? Soğuk karlı bir kış gününde sakız gibi beyaz badanalı evlerin bacalarından dumanların gökyüzüne karıştığı vakitlerde, rezil ayazlarda uydurma kızaklara binip yokuş aşağı hiç kaydın mı?
Gosberin bağında top oynadın mı kardeş? İskele'de feribota çıkmak için yapılan yüksek merdivenden Vangölü'nün masmavi sularına balıklama atlamışlığın var mıdır?
Van Gölünde Çimdin mi?
Kahveci İhsanın kahvesinde soğuk bir kış ikindisinde sobanın sıcağında çaya doyuncaya kadar limonu sıkıp bir ondan bir bundan çayın o enfes rayihâsını burun hücrelerinde hiç hissettin mi? Fidanlıkta, İskelede bütün gün anandan habersiz çimip çimip de her ne kadar iç donunu tamamen kurutmuş olsan da akşama doğru korkuyla eve dönüp "kaçın kurrası" tecrübeli analar tarafından tenindeki soda izinden yakayı ele verip hiç temiz bir kötek yedin mi? İlk sigaranı nerde içtin gardaş? Emek sinemasında hazin ve efkârlı bir aşkın en can alıcı sahnesinde filmin kopmasıyla birlikte "Makiniist!!! diye bağırdın mı?
Teksas-Tommiks Okumanın Tadını Bilir misin?
Uzaktan aşık olduğun fakat asla konuşamadığın kızın mehlesinden geçerken içinde hasret olan yanık Türküler tüttürdün mü? Sen hiç eylülün sonlarında göçten arta kalan cevizleri toprak evlerin damlarında bir karaborsacı sevinciyle topladın mı? İskelede gönlünü bir şişeye doldurup denizin dalgalarına teslim edip karşı kıyıdaki Süphana gönderdin mi. Şehir parkı ve Postahane civarında saati beş kuruşa Teksas Tomiks okumanın tadını bilir misin? Ellibeş kuruşu denkleştiremediğin için direkten dönen top gibi sinema kapılarından dönmenin inkısarını yaşadın mı ?
Yaz gecelerinde dört bir yanının iğde kokularıyla kaplandığı vakitlerde yola revan olup arklardan gelen suların uğultusuyla derin lezzetlerle mest oldun mu hiç? Sahi şehrin ruhuyla ruhun arasında hiç seyahat ettin mi? Yağmur kokan sabaha karşı geniş duvarlı kerpiç evlerin penceresinden o ıtırlı bağları bir çocuk saffetiyle hiç seyrettin mi?
O Mütevazi Badanalı Evlerde Uyandın mı?
Sabahın seher çağında karın senfonisine eşlik eden ezânın rahmâni âhengini küçük pencerelerden evin içine dolarken "Allahü ekber" sesleri bir semt-i ulvide çocukluk ruhuna göklerin ve yerin ruhâni şiirini döktü mü? Sen hiç bir ilkbahar sabahında mütevâzı küçük beyaz kireçten badanalı evlerde meşeliklerin bağların arasındaki daracık yollarda yağmur yemiş leylâkların ve çimenlerin ıtırlı rutubetini ılık ürpertiyle bir ilbahar sabahında teninde hissettin mi hiç ?
Aloş'un 'Vılee Olum Bi Cigara Verisen' Deyişini Duydun mu?
Van'ın gül kokan bağlarında bir ağacın dalına asılmış radyodan yanık Türküler dinlediniz mi hiç? Karlı bir kış günü bir sabahcı kahvesine uğrayıp rahmetli Aloş'un "Vılee olum bi cigara verisen" deyişini duydun mu? Deli Atonun "Vıleen!! İmansız Vanlılar seçimi de kaybettiniz siz adam mısınız? deyişini duydun mu? Soğuk bir kış gününde Bayronun peltek diliyle "Gadaş nedisen" deyişini duydun mu? Aloş'un İskeleli gençlerin dayağından kendini kurtarmak için. "İtoğli itler ne vurisiz ağıri bizde İran'dan gelmişiğ olum" deyişini duydun mu?
Eğer duyduysan sen de Van'lısın.
Sait Ebinç-17/01/2019
Sait Ebinç'in sitemizdeki Diğer yazıları için TIKLAYINIZ
