Vanlı 120 Kahraman Çocuk
Karlara yazılmış bir kahramanlık destanı.
İşte cesaretleri ve fedakarlıkları ile kahramanlıkları karlara yazılmış 120 Vanlı Kahraman Çocuğun soğuk bir kış günü Vanlıların yüreğini yakan o destansı öykü.
1 Dünya Savaşı sırasında Ruslara karşı mücadele eden Hoy Cephesindeki askerlerimizin erzağı bitince, yetişkinlerin hepsi savaşta olduğu için erzak ulaştırmak çocuklara düşer.
Kış mevsiminin zemheri soğuğunda yola çıkan 120 Kahraman Vanlı Çocuk, sağ-salim erzağı cepheye ulaştırır.
Ancak dönüş yolunda çıkan fırtına nedeni ile o kahraman 120 çocuk destanlaşarak adı tarihe geçer.
ADINI TARİHE YAZAN VANLI 120 KAHRAMAN ÇOCUK
Yıl 1915.
Aylardan Ocak.
Birinci Dünya Savaşının ilk ayları.
Van ve çevresinde çok şiddetli çatışmalar oluyor.
Van'daki yetişkinlerin önemli bir kısmı Rus işgaline karşı Hoy cephesine gönderilince Van büsbütün korumasız, desteksiz kalır.
Şehri, köyleri, ahaliyi korumak artık daha da zorlaşır.
Van savunması yaşlı, kadın, çocuk ve küçük Jandarma fırkasına bırakılır.
Ocak 1915 Ruslara karşı Hoy cephesinde mücadele veren askerlerin erzak ve cephaneleri de tükenmeye başlar.
Van'da cephaneyi taşıyacak yetişkin bulunamayınca görev, yaşları 12 ile 17 arasında değişen çocuklara düşer.
Kısa süre içinde gönüllü, yaşları küçük yürekleri büyük 120 Vanlı çocuk göreve seve seve talipli olur.
Vanlı çocuklara gidiş gelişlerinde öncülük etmek ve başlarında bulunmak üzere 2 öğretmen, sayılı askere sahip olan Van Jandarma fırkasından 18 Jandarma da kafileye katılır.
Vanlı 120 kahraman çocuk, okul ödevlerini, arkadaşlarını, sevdiklerini, oyunlarını bir kenara bırakarak vatan ödevine cesaretle, inançla hazırlanır.
Yola çıkılacağı gece, anneler çocuklarının ellerline kınalar yakar, kulaklarına türküler söyler, yüreklerine kahramanlık destanlarından örnekler aktararak sarılarak birlikte uyurlar.
Kafileyi uğurlamak üzere yaşlıların, kadınların oluşturduğu Vanlılar gün ışıklarıyla birlikte Eski Van şehrinin merkezindeki Ulu Cami önünde toplanırlar.
18 asker, 2 öğretmen; silah ve fişek, 15 yaşından küçük çocuklara; çocuk başına 1000 fişek, 15 yaşından büyük çocuklar ise fişek ve erzak yüklenir.
120 Vanlı kahraman çocuktan oluşan kafile, dualar, gözyaşları ile Hoy cephesine uğurlanır.
Mevsim kış. Yol uzun, hava çok soğuk. Hayvanların ve köylülerin kullandığı karlı, yamaçlı dağ yolunda günler, geceler boyu yürünür.
Uzun, yorucu yürüyüşten sonra kahraman çocuklar cepheye sağ salim ulaşırlar.
Cephedeki askerlerin imdadına yetişen 120 isimsiz kahramanlar emanetleri cephedekilere teslim ederek kutsal görevlerini başarıyla yerine getirirler.
Kafile Van'a dönmek üzere aynı güzergâhtan yola çıkar.
Kar yağışı başlamıştır. Dönüşün çetin geçeceği iyiden iyiye hissedilir.
Çocuklar evlerine, arkadaşlarına, okullarına tekrar kavuşabilmenin özlemiyle Van'a doğru yürürler.
Dinmek bilmeyen kar yağışı şiddetini artırmakla kalmaz; kar, tipiye dönüşür, korku, endişe saçar.
Yol boyunca tipinin çıkardığı uğultu sesine kurt, köpek sesleri karışır.
Göz gözü görmez. Adım atmak imkânsızlaşır. Çocuklar birbirlerine tutunarak yol alırlar. Ama bu önlemler çocukların başına gelecek felaketi önlemeye yetmez.
Sonuçta, nefesler kesilir, ayaklar işlemez olur. Dondurucu soğuk ve tipi önünde çaresiz savunmasız, sığınmasız kalan, 120 Vanlı kahraman çocuklar, jandarma ve öğretmen uyurcasına beyaz karların üzerine serilir.
Felaketin Van'da duyulması üzerine olay yerine koşanlar; kimi çömelmiş, kimi uzanmış, kimileri, birbirlerine tutunmuş 80 çocuk, 8 asker, 2 öğretmenin cansız, donmuş, şahadete ulaşmış bedenlerini karlar altından çıkarır.
Kurtarılan ve hayat belirtileri gösteren 40 çocuk, 10 jandarma trajik bir durumda Van'a getirilir.
Soğuk alan bu çocuklardan da 18'i bütün çabalara rağmen şehit düşer.
Bu olay vatanı için yaşına bakmaksızın canını veren Vanlı çocuklarımızın adını isimsiz kahramanlar olarak tarihe yazdırır.
Kahraman çocuklar adına ağıt yakılır, film olur, roman olur, destan olur, okul adı olur, anıt olur ve her yıl anma yürüyüşleri yapılır…
Kahraman Çocuklar Anısına Anıt
1977 yılında dönemin Van Belediye Başkanı merhum Tayyar Dabbağolu Kurtuluş Parkı içinde kahraman çocukların anısına '120 Vanlı Kahraman Çocuklar Anıtı' dikildi.
2018 yılında da Van Büyükşehir Belediyesi tarafından İki Nisan Caddesinde Kahraman Çocukların Rölyefi yapıldı.
Kahraman Çocuklar Anısın Okul
Milli Eğitim Müdürlüğü'de çocukların anısına Van’daki bir okula ‘Kahraman Çocuklar İMK Yatılı Okulu’ ismini vererek isimsiz çocukları ölümsüzleştirildi.
Kahraman Çocuklar Anısına Film
Tarihimizin en dramatik ve pek fazla bilinmeyen kahramanlıklarından biri olan ve Hikmet Ilgaz'ın ‘Şark Yıldızı’ romanında gecen, Vanlı 120 kahraman çocukların öyküsü 2008 yılında beyazperdeye aktarıldı.
Filmin yönetmenliğini Mustafa Saraçoğlu, Özhan Eren yaparken, filmde Özge Özberk, Burak Sergen, Cansel Elçin, Emin Olcay ve yüzlerce Vanlı çocuk rol aldı.
Ayrıca 2021 yılında da Gevaşlı gençler tarafından çekilen film ile 120 Kahraman Vanlı Çocuk ölümsüzleştirildi.
Vanlı 120 kahraman çocuğun yiğitliğini kısıtlı imkanlarla Kürtçe versiyonu ile anlatan filmin yönetmenliğini Gazeteci Yazar Yusuf İdiz, senaryosunu ise Gevaş Gençlik Merkezi Gençlik Lideri Necat Kaçmaz yaptı.
Kahraman Çocuklar Anısına Anma Yürüyüşü
Sarkamış'ta olduğu gibi Van’da da her yıl Ocak ayının 22-23 tarihleri arasında 120 Kahraman Çocuk için anma yürüyüşü yapılır.
Tekbir ve salavatlar eşliğinde Kurtuluş Parkı içindeki 120 Kahraman Çocuk Anıtına kadar yürünür. Şehit çocuklar içi anıta karanfil bırakılır.
Van'ın tarihi çok acı olaylarla doludur.
Ve bu acılar karşısında yaşanan böylesi bilinmeyen bir çok kahramanlık öyküsü vardır.
Elin oğlu olmayan tarihlerinin/kahramanlarının yerine yapay, uydurma kahraman yaratmaya kalkarken biz de kendi tarihimize sahip çıkarak böylesi kahramanlarımızı hatırlatıp birlik ve beraberliğimiz adına gerekli dersleri çıkarmamız lazım.
Diğer Güncel Haberler İçin TIKLAYINIZ
