Van'da Hastane Çalışanı Genç Geçirdiği Kalp Krizi Sonucu Vefat Etti!
Van Bölge Araştırma ve Eğitim Hastanesi çalışanı genç memur, geçirdiği kalp krizi sonrası hayatını kaybetti.
Gencin vefat haberi ile ilgili Hastane Başhekimi Doç. Dr. Remzi Sarıkaya yaptığı sosyal medya paylaşımında:
'Hastanemiz çalışanlarından Gastroenteroloji kliniği sekreteri Harun Çomak’ı kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz. Nur içinde uyusun. Sağlık camiasının başı sağolsun.' ifadelerine yer verdi.
Gencin vefat haberine ilişkin Vanlılar Taziye Grubunda yapılan bilgilendirmede:
Kalp krizi sonucu dün (15.11.2024) vefat eden SBU Eğitim ve Araştırma Hastanesi veri giriş personeli Harun ÇOMAK Ahmet ve Bedrettin Çomak 'ın kardeşleri Yalçın Özmuş'un kayınbiraderi
Merhuma Allah’tan rahmet ÇOMAK ailesine ve yakınlarına başsağlığı.
Merhumun Cenanezisi bugün (16.11.2024) öğlen namazına müteatip Şakir hoca camii'den kaldırılacaktır
Akköprü mezarlığına defin edilecektir.
TAZİYE YERİ
Karagündüz Mahallesi Taziye Evi
Neden genç yaşta kalp krizi geçirmeye başladık?
Bazı kişiler ekonomik kriz ve kötü beslenme gibi unsurlardan bahsederken, bazıları da COVID-19 aşılarını sorumlu tutuyor.
Peki bilimsel araştırmalar ne gösteriyor?
Son zamanlarda genç yaşta kalp krizlerinin neden bu denli sık duyulduğuna yönelik bir tartışma başladı.
Kalp krizleri gerçekten de erken yaşlara indi mi?
Amerikan Kardiyoloji Okulu'na göre, ilk kalp krizlerinin çoğu erkeklerde 65 yaş civarında, kadınlarda ise 72 yaş civarında gerçekleşiyor.
Ancak bugün 40 yaşın altındaki kişilerdeki kalp krizi vakalarında artış var.
Söz konusu artışa dair veriler genellikle ABD genelinde yapılan bilimsel çalışmalardan elde edildi ve 1990'lara kadar uzanıyor.
2018'de Chicago'da düzenlenen Amerikan Kalp Derneği'nin Bilimsel Oturumlar toplantısında sunulan bir araştırma, 1995 ile 2014 arasında kalp krizi nedeniyle hastaneye kaldırılan 28.000'den fazla kişiyi incelemişti. Sonuçlar, hastaların yüzde 30'unun genç (35 ila 54 yaş) olduğunu göstermişti.
Dahası bu araştırmada, kalp krizi geçiren genç kişilerin oranının da zamanla arttığı da bulunmuştu. Çalışmanın başında yüzde 27 olan oran, çalışmanın sonunda yüzde 32'ye çıkmıştı.
Beşte biri, 40 yaş ve altı kişiler
2000-2016 arasında ABD'de kalp krizi nedeniyle hastaneye kaldırılan 2.000'den fazla genç yetişkin üzerinde yapılan bir araştırma da bunların beşte birinin 40 yaş ve altında olduğunu ortaya koymuştu.
Üstelik araştırmaya göre 40 yaş ve altında kalp krizi görülme oranı son 10 yılda her yıl yüzde 2 artmıştı.
ABD Ulusal Sağlık İstatistikleri Merkezi'nin verilerine göre de 2019'da 18 ila 44 yaş arasındaki yetişkinlerin yalnızca yüzde 0,3'ü kalp krizi geçirdi ve bu rakam geçen yıl yüzde 0,5'e çıktı. Yani bu yaş grubunda kalp krizleri hala nadir olsa da bu veri, son dört yılda yüzde 66'dan fazla bir artış anlamına geliyor.
Belki de en endişe verici eğilim, yaşlı yetişkinler arasında kalp krizi oranının genel olarak düşmesine rağmen, genç yetişkinler arasındaki oranınsa dünya genelinde artıyor olması. National Geographic'e konuşan birçok doktor bunu bir halk sağlığı acil durumu olarak değerlendirdi.
COVID-19 pandemisi 'yaraya tuz bastı'
Giderek artan sayıda araştırma, bugün geçmişe kıyasla daha fazla genç yetişkinin kalp sorunları yaşadığını ve kötüleşen yaşam tarzı alışkanlıklarının (kötü beslenme ve egzersiz eksikliği gibi) bunun sorumlusu olduğunu gösteriyor. Öte yandan birçok araştırma, COVID enfeksiyonlarının da yaraya tuz bastığını ortaya koyuyor.
Los Angeles'taki Cedars Sinai Hastanesi'nin Eylül 2022 tarihli araştırmasına göre, COVID-19 salgını başladığından beri ABD'de tüm yaş gruplarında kalp krizi kaynaklı ölümler daha yaygın hale geldi.
Üstelik 25 ila 44 yaş arasındaki kişilerde kalp krizi kaynaklı ölümlerde pandeminin ilk iki yılında yüzde 29,9'luk bir artış kaydedildi. 45 ila 64 yaşındaki yetişkinlerde kalp krizi ölümlerindeki artış yüzde 19,6 oranında, 65 yaş ve üzeri kişilerde ise yüzde 13,7 olarak belirlendi.
Dahası, ABD'den gelen veriler koronavirüsün daha hafif semptomlara neden olan Omicron varyantının baskın olduğu dönemde de kalp krizindeki artışın devam ettiğini gösteriyor.
COVID-19 kalp hastalıklarına nasıl neden oluyor?
Şubat 2022'de uluslararası araştırmacıların 150.000'den fazla COVID-19 hastası üzerinde yaptığı bir araştırmaya göre, enfeksiyondan kurtulanların hasta olduktan bir yıl sonra bile kayda değer ölçüde kalp rahatsızlığı geliştirme riski mevcut. Üstelik araştırmacılar, bunun semptomların şiddetinden bağımsız olduğunu söylüyor. Yani hafif geçirenler için bile risk var.
Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde görevli hekim-bilim insanı ve çalışmanın ortak yazarı Dr. Ziyad Al-Aly, COVID-19'a yakalanan kişilerin yaklaşık yüzde 4'ünün düzensiz kalp atışı, kalp yetmezliği, iltihaplanma veya kalp krizi gibi kalp sorunları yaşadığını tahmin ediyor.
"Bu küçük bir oran ama aslında ABD'de ve dünya genelinde COVID-19'a yakalanan çok sayıda insana uyarlarsanız, küçük bir sayı değil."
COVID-19'un kalbi tam olarak nasıl etkilediğini gösteren bazı araştırmalar var. Örneğin Şubat 2023 tarihli bir çalışma, COVID-19 enfeksiyonuna karşı oluşan bağışıklık tepkisinin, kalsiyumun kalpten sızmasına ve bunun da ölümcül, düzensiz kalp atışlarına yol açabileceğini bulmuştu. Bu çalışmadaki insanlar aşılanmamıştı.
Genç yaşta kalp krizlerinin nedeni ne olabilir?
Bu noktada akla şu soru geliyor: Genç yaşta kalp krizlerinin artmasının nedeni sadece COVID mi?
Aslında yukarıda da bahsedildiği üzere kalp krizlerinin beklenenden genç yaşlarda görülme sıklığının artması 1990'lardaki verilerle de destekleniyor. Bu da COVID pandemisinin tek faktör olmadığı anlamına geliyor.
Michigan Üniversitesi'nin tıp merkezi Michigan Medicine, söz konusu faktörleri iki ana başlıkta ele alıyor:
Kontrol edilemeyen risk faktörleri
Yaş: Kalp krizi ölümlerinin çoğu halen 65 yaş ve üzeri hastalarda görülüyor, ancak erkeklerde risk 45, kadınlarda 55 yaşında artmaya başlıyor.
Cinsiyet: Genel olarak, erkeklerin kalp krizi geçirme riski daha yüksek.
Genler: Aile geçmişi erken dönemde sorun yaratabilir. Koroner kalp hastalığı teşhisi konulduğunda babanız veya erkek kardeşiniz 55 yaşında veya daha gençse, (anneniz veya kız kardeşiniz için 65) dikkatli olmakta fayda var.
Kontrol edilebilecek risk faktörleri
Kolesterol: Yaşam tarzı değişiklikleri kolesterol dengesini sağlayabilir, ancak ilaç kullanımı da gerekli olabilir.
Beslenme: Sağlıklı beslenme kalp hastalığına karşı oldukça etkili bir silah. Meyve, sebze ve tahıllara odaklanmak, ayrıca az yağlı süt ürünleri, kümes hayvanları ve balıkla beslenmek gerekiyor. Kırmızı et ve şekeri sınırlamak şart.
İçki: Alkol kalp sağlığı risklerini artırabilir, trigliseritleri yükseltebilir ve düzensiz kalp atışına neden olabilir. Erkekler için günde iki kadeh, kadınlar için bir kadehten fazlasını içmemek gerekiyor.
Kan basıncı/tansiyon: Yüksek kan basıncı kalbin daha fazla çalışmasına neden olur ve zamanla hasara yol açar. Kan basıncınız 120/80'den yüksekse kalp krizi riskiniz yüksek kabul edilir.
Diyabet: Diyabetli hastalarda koroner kalp hastalığı riski iki kat daha fazla. Bunun nedeni, yüksek kan şekerinin kontrol altına alınmadığında atardamarlarında plak artışına yol açabilmesi.
Sigara içmek: Sigara içmek her dört kalp krizinden biriyle doğrudan ilişkili. Sigara içen kişilerde kalp krizi riski sigara içmeyenlere göre iki ila üç kat daha fazla.
Fiziksel aktivite: Egzersiz kan basıncını, kolesterolü ve kiloyu düşürebilir. Doktorunuz aksini söylemedikçe her hafta orta ila şiddetli aktiviteden oluşan 40 dakikalık üç ila dört seans uygulanabilir.
Kilo: Aşırı kilolu veya obez olmak, kalp kriziyle ilgili çeşitli risk faktörleriyle bağlantılı.
Duygular: Kronik stres ve kaygı bir faktör alabilir. Atardamarların daralmasına ve kan basıncının yükselmesine neden olabilirler. Zayıf ruh sağlığı da hareketsizliğe ve kötü beslenmeye yol açabilir.