Urartu Mirası Savatlı Gümüş Sanatı Belgeseli
Van'ın İpekyolu Belediyesi yeni bir projeye imza atarak, Van ve bölgesinde yaşayan, geçmişten günümüze bir çok meslek dalını belgeselleştirerek ilin tarihi hafızasına bir katkı sunuyor.
İşin erbabı usta eller, sanatkarlar ve bir çok meslek grubu bu belgesellerle sizlere adeta tarihte bir yolculuğa çıkaracak.
'Usta Eller Belgeseli' serisinin ilk bölümü, Van'ın Dünyaya nam salmış Urartu mirası Savatlı Gümüş İşlemeciliği.
Van İpekyolu Kaymakamı ve Belediye Başkan Vekili Sinan Aslan 'Usta Eller ' Belgeseli kapsamında Savatlı Gümüş İşlemeciliği Ustası Metin Binici'ye konuk olup Urartu Mirası Van Savatlı Gümüş İşlemeciliğin ne olduğu konusunda keyifli bir sohbet yapıyor.
SAVAT GÜMÜŞ İŞLEMECİLİĞİ NEDİR?
Savat: gümüş işlemeciliğinde bir süsleme sanatıdır. Savat ustası tasarladığı şekli, sanatını koyacağı gümüş eşyanın üstüne kurşun veya sabit kalemle çizer. Bu şekil, Van Kalesi, Akdamar Kilisesi, Hoşap Kalesi olabildiği gibi, Kedi, at gibi figürlere de rastlanır. Çizilen taslağın üstüne usta, çelik uçlu kılcal kalemle büyük bir titizlikle ince kanallar açar.
Bir ölçü gümüş, dört ölçü bakır, dört ölçü kurşun ve biraz da kükürt, 750 derecelik ısıda karıştırılarak savat adı verilen alaşım elde edilir. Daha sonra savat soğumaya bırakılır. Soğuyan kütle toz haline gelinceye kadar önce örs üzerinde, daha sonra havanda dövülür. Elde edilen savat, gümüş eşya üzerinde daha önce açılmış olan kılcal kanallara iki yolla sürülür. Ya yemeğe tuz eker gibi serpilir ya da boraks ile sulandırılarak çamur haline getirilen savat, boşluklara sıvanarak doldurulur.
Yüksek derecede ateşine tutulur. Isının etkisiyle tekrar eriyen savat, boşluklara iyice nüfuz eder. Bu aşamadan sonra soğuması için bekletilen savat, cilalanarak kullanıma hazır hale gelir. Savatın kökeni Urartular’a kadar gider.
Van Bölgesinde, Romalılardan günümüze kadar gelmiş bir süsleme sanatı olan savatın yereldeki adı “sevad”tır. İdeal olan 950 ayar gümüşe savat yapmaktır.
Van Kültür Müdürlüğü Van Güzel Sitesinden Savatlı Gümüş İşlemeciliği
#ElSanatları #SavatlıGümüş #Belgesel
